Sau 1/7/2025: Thẩm quyền thu hồi đất là tài sản công thuộc về cơ quan nào?
Từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, những quy định mới về đất đai sẽ chính thức có hiệu lực, mang đến những thay đổi quan trọng về thẩm quyền thu hồi đất, đặc biệt là đối với tài sản công. Bài viết này sẽ làm rõ thẩm quyền thu hồi đất là tài sản công sau thời điểm trên, giúp bạn cập nhật thông tin pháp lý cần thiết.
Thẩm quyền thu hồi đất là tài sản công sau 1/7/2025
Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 5 của Nghị định 151/2025/NĐ-CP, thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có thể được chuyển giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã. Cụ thể, khoản này nêu rõ:
Điều 5. Thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện chuyển giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã
1. Thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai chuyển giao cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện, bao gồm:
…
b) Quyết định thu hồi đất thuộc các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 83 Luật Đất đai; thu hồi đất liên quan đến quy định tại điểm b khoản 3, khoản 5, điểm b khoản 6 Điều 87 và khoản 7 Điều 91 Luật Đất đai;
…
Bổ sung thêm, Điều 83 của Luật Đất đai 2024 quy định về thẩm quyền thu hồi đất và xử lý tài sản công như sau:
Điều 83. Thẩm quyền thu hồi đất và xử lý trường hợp thu hồi đất, tài sản gắn liền với đất là tài sản công
[…]
2. Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
a) Thu hồi đất thuộc trường hợp quy định tại Điều 78 và Điều 79 của Luật này không phân biệt người sử dụng đất, tổ chức, cá nhân đang quản lý, chiếm hữu đất;
b) Thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư thuộc trường hợp quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Luật này.
[…]
Do đó, sau ngày 1 tháng 7 năm 2025, thẩm quyền quyết định thu hồi đất là tài sản công sẽ thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã.
Việc xác định thẩm quyền thu hồi đất là tài sản công sau 1/7/2025 có sự thay đổi quan trọng. (Hình ảnh từ Internet)
Trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh
Luật Đất đai 2024, tại Điều 78, đã liệt kê cụ thể các trường hợp Nhà nước thực hiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng và an ninh. Bao gồm:
- Xây dựng nơi đóng quân, trụ sở làm việc cho các lực lượng.
- Thiết lập các căn cứ quân sự.
- Xây dựng công trình phòng thủ quốc gia, trận địa, cùng các công trình đặc biệt khác phục vụ quốc phòng, an ninh.
- Xây dựng ga, cảng, các công trình thông tin phục vụ quân sự và an ninh.
- Phát triển các công trình công nghiệp, khoa học, công nghệ, văn hóa, thể thao nhằm mục đích trực tiếp cho quốc phòng, an ninh.
- Xây dựng kho tàng cho các lực lượng vũ trang nhân dân.
- Thiết lập trường bắn, thao trường, bãi thử hoặc bãi hủy vũ khí.
- Xây dựng cơ sở đào tạo, trung tâm huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ, cơ sở an dưỡng, điều dưỡng, nghỉ dưỡng, phục hồi chức năng, cũng như các cơ sở khám chữa bệnh cho lực lượng vũ trang.
- Xây dựng nhà ở công vụ dành cho lực lượng vũ trang.
- Xây dựng các cơ sở giam giữ, tạm giam, tạm giữ; cơ sở giáo dục bắt buộc; trường giáo dưỡng và khu lao động, cải tạo, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân, trại viên, học sinh do Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an quản lý.
Nguyên tắc khi cưỡng chế thi hành quyết định thu hồi đất
Khoản 1 Điều 89 của Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ các nguyên tắc cần tuân thủ khi tiến hành cưỡng chế thi hành quyết định thu hồi đất:
- Quá trình cưỡng chế phải được thực hiện một cách công khai, minh bạch, dân chủ, khách quan, đồng thời đảm bảo trật tự, an toàn và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
- Thời điểm bắt đầu thực hiện cưỡng chế phải diễn ra trong giờ hành chính. Nghiêm cấm thực hiện cưỡng chế trong khoảng thời gian từ 10 giờ đêm ngày hôm trước đến 6 giờ sáng ngày hôm sau. Ngoài ra, không tiến hành cưỡng chế vào các ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định của pháp luật, ngày lễ truyền thống của đồng bào dân tộc. Đặc biệt, trong khoảng thời gian 15 ngày trước và sau Tết Âm lịch, cũng như trong các trường hợp đặc biệt có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phong tục tập quán địa phương, việc cưỡng chế cũng sẽ không được thực hiện.
- Việc cưỡng chế phải được thực hiện với sự có mặt của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất và các đối tượng khác có liên quan đến khu đất thu hồi (nếu có).
