Tranh chấp đất đai là vấn đề nhạy cảm, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều cá nhân, tổ chức. Việc hiểu rõ quy trình hòa giải và thẩm quyền giải quyết tranh chấp là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ làm rõ biên bản hòa giải tranh chấp đất đai phải có chữ ký của những ai và cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết các vụ việc này.
Biên bản Hòa giải Tranh chấp Đất đai: Ai cần ký?
Theo quy định tại Điểm d, Khoản 2, Điều 235 Luật Đất đai 2024, việc hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp phải được lập thành biên bản. Biên bản này cần có sự hiện diện và chữ ký của các bên tham gia hòa giải. Quan trọng hơn, biên bản cần có xác nhận hòa giải thành hoặc hòa giải không thành từ phía Ủy ban nhân dân cấp xã.
Trường hợp một hoặc các bên tranh chấp từ chối ký vào biên bản khi hòa giải không thành, Chủ tịch Hội đồng và các thành viên tham gia hòa giải vẫn phải ký vào biên bản, đóng dấu của Ủy ban nhân dân cấp xã và gửi cho các bên liên quan. Điều này đảm bảo tính pháp lý và ghi nhận kết quả hòa giải.
Biên bản hòa giải tranh chấp đất đai cần có đầy đủ chữ ký và xác nhận.
Thẩm quyền Giải quyết Tranh chấp Đất đai của Tòa án
Theo Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Cụ thể hóa hơn, Điều 39 của cùng Bộ luật này quy định rõ về thẩm quyền theo lãnh thổ.
Tòa án nhân dân cấp huyện (khu vực)
Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm các tranh chấp về dân sự, bao gồm cả tranh chấp đất đai. Khi vụ việc liên quan đến bất động sản, quy định tại Điểm c, Khoản 1, Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 khẳng định: “Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.”
Tòa án nhân dân cấp tỉnh
Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục phúc thẩm đối với các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân cấp huyện chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị. Tương tự như Tòa án cấp huyện, khi xét xử phúc thẩm các vụ án liên quan đến bất động sản, Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có bất động sản sẽ là đơn vị có thẩm quyền.
Thủ tục Giải quyết Tranh chấp Đất đai (từ 01/07/2025)
Từ ngày 01 tháng 07 năm 2025, theo quy định tại Mục 1, Phần 8, Phụ lục 2 ban hành kèm theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã và cấp tỉnh được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Nộp đơn yêu cầu
Người có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai sẽ nộp đơn tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền.
Bước 2: Thông báo thụ lý và giao trách nhiệm
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền sẽ xem xét đơn. Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ khi nhận đơn, cơ quan này phải gửi thông báo bằng văn bản cho các bên tranh chấp, Văn phòng đăng ký đất đai về việc thụ lý đơn. Nếu không thụ lý, phải nêu rõ lý do bằng văn bản. Đồng thời, cơ quan tham mưu sẽ được giao trách nhiệm hỗ trợ giải quyết.
Bước 3: Thẩm tra, xác minh và hòa giải
Cơ quan tham mưu sẽ tiến hành thẩm tra, xác minh vụ việc, tổ chức hòa giải giữa các bên. Nếu cần thiết, cuộc họp với các ban, ngành liên quan sẽ được tổ chức để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai. Hồ sơ giải quyết tranh chấp bao gồm đơn yêu cầu, biên bản hòa giải, biên bản làm việc, biên bản kiểm tra hiện trạng, trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính và các tài liệu chứng cứ liên quan. Cuối cùng, cơ quan tham mưu sẽ trình báo cáo đề xuất và dự thảo quyết định giải quyết hoặc công nhận hòa giải thành.
Bước 4: Ban hành quyết định
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền sẽ ban hành quyết định giải quyết tranh chấp hoặc quyết định công nhận hòa giải thành, gửi cho các bên liên quan.
Thời gian thực hiện thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai:
- Tối đa 45 ngày đối với thẩm quyền cấp xã.
- Tối đa 50 ngày đối với thẩm quyền cấp tỉnh.
- Thời gian này được cộng thêm 10 ngày đối với các khu vực miền núi, biên giới, đảo, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
Việc hiểu rõ các quy định về biên bản hòa giải tranh chấp đất đai và thẩm quyền giải quyết sẽ giúp người dân thuận lợi hơn trong quá trình giải quyết các vấn đề liên quan đến đất đai.
