Bổ sung Quy định về Thu hồi Đất vì Lợi ích Quốc gia, Công cộng theo Nghị quyết 254
Việc bổ sung các trường hợp Nhà nước thu hồi đất nhằm phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo Nghị quyết 254 mang đến những quy định mới. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích chi tiết các trường hợp này, đảm bảo sự rõ ràng và minh bạch cho các bên liên quan.
Bổ sung Trường hợp Nhà nước Thu hồi Đất Phát triển Kinh tế – Xã hội theo Nghị quyết 254
Nghị quyết 254/2025/QH15 đã đưa ra những điều chỉnh quan trọng về quy định thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Theo đó, Điều 3 của Nghị quyết này mở rộng các trường hợp Nhà nước có thể thu hồi đất.
Quy định về Thu hồi Đất, Bồi thường, Hỗ trợ, Tái định cư theo Điều 3 Nghị quyết 254
Điều 3 của Nghị quyết 254/2025/QH15 quy định cụ thể như sau:
- Nhà nước bổ sung trường hợp thu hồi đất cho mục đích quốc phòng, an ninh, cụ thể là để xây dựng cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý.
- Nhà nước bổ sung các trường hợp thu hồi đất để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, bao gồm:
- Thực hiện các dự án trong khu thương mại tự do hoặc các dự án thuộc trung tâm tài chính quốc tế.
- Trường hợp sử dụng đất thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất đã hết thời hạn hoặc gia hạn mà chưa hoàn thành, nhưng đã đạt được sự đồng thuận từ trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất. Trong tình huống này, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền xem xét, thông qua việc thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.
- Tạo quỹ đất để thanh toán cho các dự án theo Hợp đồng Xây dựng – Chuyển giao (Hợp đồng BT). Đồng thời, tạo quỹ đất để cho thuê tiếp tục sản xuất, kinh doanh đối với các tổ chức đang sử dụng đất mà Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 78, Điều 79 của Luật Đất đai, khoản 1 Điều này, và điểm a của khoản này.
Phân tích các Trường hợp Thu hồi Đất Mới
Dựa trên quy định mới, có thể khái quát các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng như sau:
- [1] Các Dự án Đặc thù: Thực hiện các dự án đầu tư trong khu thương mại tự do hoặc các dự án quan trọng tại trung tâm tài chính quốc tế.
- [2] Hoàn thiện Thỏa thuận Sử dụng Đất: Khi việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án gặp khó khăn về tiến độ, nhưng đã đạt được tỷ lệ đồng thuận cao (trên 75% diện tích và số lượng người sử dụng đất), Nhà nước sẽ xem xét thu hồi phần diện tích còn lại để đảm bảo tiến độ dự án.
- [3] Tạo Quỹ Đất Thanh toán và Tiếp tục Sản xuất: Tạo nguồn quỹ đất để thanh toán cho các dự án theo Hợp đồng BT. Đồng thời, cho phép thuê đất tiếp tục sản xuất, kinh doanh cho các tổ chức bị thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Điều này cũng bao gồm cả trường hợp thu hồi đất làm cơ sở cai nghiện ma túy và các dự án tại khu thương mại tự do đã nêu ở điểm [1].
Bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo NQ 254 thế nào? (Hình minh họa từ Internet)
Nhà nước Thu hồi Đất vì Mục đích Quốc phòng, An ninh
Việc thu hồi đất vì mục đích quốc phòng và an ninh luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu của Nhà nước, nhằm đảm bảo an ninh quốc gia và ổn định xã hội.
Các Trường hợp Thu hồi Đất vì Mục đích Quốc phòng, An ninh
Theo Điều 78 Luật Đất đai 2024, Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh trong các trường hợp cụ thể sau:
- Xây dựng nơi đóng quân, trụ sở làm việc cho các lực lượng vũ trang.
- Thiết lập các căn cứ quân sự.
- Xây dựng công trình phòng thủ quốc gia, các trận địa và công trình đặc biệt khác phục vụ quốc phòng, an ninh.
- Xây dựng các ga, cảng, công trình thông tin liên lạc chuyên dụng cho quân sự và an ninh.
- Xây dựng các công trình công nghiệp, khoa học và công nghệ, văn hóa, thể thao nhằm phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ quốc phòng và an ninh.
- Xây dựng các kho tàng phục vụ cho lực lượng vũ trang nhân dân.
- Thiết lập trường bắn, thao trường, bãi thử hoặc bãi hủy vũ khí.
- Xây dựng các cơ sở đào tạo, trung tâm huấn luyện và bồi dưỡng nghiệp vụ; cơ sở an dưỡng, điều dưỡng, nghỉ dưỡng, phục hồi chức năng; cơ sở khám chữa bệnh cho lực lượng vũ trang.
- Xây dựng nhà ở công vụ cho lực lượng vũ trang nhân dân.
- Xây dựng cơ sở giam giữ, cơ sở tạm giam, tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng; khu lao động, cải tạo, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân, trại viên, học sinh do Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an quản lý.
Đất Sử dụng vào Mục đích Quốc phòng, An ninh Thuộc Nhóm Đất Nào?
Việc phân loại đất đai là cơ sở quan trọng để quản lý và sử dụng đất hiệu quả, đặc biệt là đất phục vụ cho các mục đích quan trọng như quốc phòng và an ninh.
Phân loại Đất theo Luật Đất đai 2024
Căn cứ Điều 9 Luật Đất đai 2024, đất đai được phân loại thành ba nhóm chính dựa trên mục đích sử dụng:
- Nhóm đất nông nghiệp: Bao gồm đất trồng cây hằng năm (lúa, cây hằng năm khác), đất trồng cây lâu năm, đất lâm nghiệp (rừng đặc dụng, phòng hộ, sản xuất), đất nuôi trồng thủy sản, đất chăn nuôi tập trung, đất làm muối, và các loại đất nông nghiệp khác.
- Nhóm đất phi nông nghiệp: Bao gồm đất ở (nông thôn, đô thị), đất xây dựng trụ sở cơ quan, đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, đất xây dựng công trình sự nghiệp (văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục, thể thao, khoa học, môi trường, khí tượng thủy văn, ngoại giao, trụ sở đơn vị sự nghiệp công lập khác), và các loại đất phi nông nghiệp khác.
- Nhóm đất chưa sử dụng.
Như vậy, đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh được xếp vào nhóm đất phi nông nghiệp.
